Page 25 - mag_38
P. 25
της Christine
christina.micheli
τους. Ανεξάρτητα ιδωμένες οι δύο ερμηνείες περιέχουν η καθεμιά τους σπέρματα
αλήθειας. Πως εφαρμόζονται όμως στην πραγματικότητα; Είμαστε άνθρωποι και
από τη φύση μας κοινωνικά όντα – όπως πρέσβευε ο Αριστοτέλης - και ζούμε
σε στενή συνάφεια κι εξάρτηση ο ένας από τον άλλο. Σε αυτό το πλαίσιο, η όποια
συμπεριφορά μας, οι πράξεις μας, τα λόγια μας ακόμα και οι σκέψεις μας έχουν
αντίχτυπο σε άλλους, πρωτίστως δε σε εκείνους με τους οποίους βρισκόμαστε σε
μεγαλύτερη εγγύτητα, όπως είναι η οικογένεια, οι σύντροφοι και οι φίλοι μας. Η
ερμηνεία όπου κανείς ιεραρχεί τη δική του ανάγκη για «ευτυχία» ως πρώτιστη, αν
εφαρμοστεί ανώριμα και αδιακρίτως σημαίνει «μου γουστάρει εμένα και περνάω
καλά, οι υπόλοιποι να πάτε να κουρευτείτε». Για να μη φτάσω στο σημείο όπου
μια τέτοια συμπεριφορά προσκρούει σε διατάξεις του κοινού ποινικού δικαίου,
θα παρουσιάσω μια πιο απλή υπόθεση. Ας υποθέσουμε λοιπόν πως ένας άν-
θρωπος νιώθει μεγάλη «ευτυχία» κάνοντας γυμναστική. Οι επαγγελματικές του
υποχρεώσεις τον κρατάνε απασχολημένο αρκετές ώρες της ημέρας και ο χρόνος
που περισσεύει αν αφαιρέσεις άλλα βάρη και ρουτίνες της καθημερινότητας είναι
τρεις ώρες καθημερινά (λέμε τώρα). Ένας άλλος άνθρωπος νιώθει μεγάλη «ευ- 25
τυχία» όταν παίζει σκάκι, έχει κι αυτός τρεις ώρες καθημερινά. Ένας τρίτος
άνθρωπος είναι «ευτυχής» όταν πίνει ένα καφέ κι επικοινωνεί με τους φίλους
του. Ας πούμε τώρα πως οι τρεις αυτοί άνθρωποι σχετίζονται μεταξύ τους, οι δύο
πρώτοι είναι σύντροφοι και ο τρίτος είναι φίλος τους. Μπορεί ο καθένας τους να
ιεραρχήσει την προσωπική του ανάγκη «ευτυχίας» μέγιστη, να διαθέσει και τις
τρεις ώρες ο μεν στη γυμναστική, ο δε στο σκάκι και ο τρίτος «προσκολλώμενος»
στους άλλους δύο για καφέ. Έτσι θα έχουν κάνει τον εαυτό τους «ευτυχισμένο», για
τον οποίο άλλωστε, όπως λέει το απόφθεγμα, φέρουν την αποκλειστική ευθύνη.
Έχουν κι άλλη μία εκδοχή: να λάβουν υπόψη τους ο καθένας, και τις ανάγκες
του άλλου και να αφιερώσει για παράδειγμα ο 1ος μια ώρα στη γυμναστική, μία
ώρα να παίξει σκάκι με τον σύντροφο και μία για να πιει καφέ με τον φίλο του,
χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αναλαμβάνουν πλήρως και κατ’ αποκλειστικότητα την
υποχρέωση να κάνουν ο ένας τον άλλο «ευτυχισμένο». Προσωπικά θα διαλέξω
το δεύτερο, χωρίς να νιώθω πως είμαι υπεύθυνη να κάνω το σύντροφο ή τους
φίλους μου «ευτυχισμένους», απλά για μένα ισχύει ότι θα πάρω χαρά όταν επι-
κοινωνήσω μαζί τους και δω αισθήματα ικανοποίησης στα πρόσωπά τους. Κρα-
τώντας αυτή τη στάση ζωής έχω φίλους και σύντροφο. Υιοθετώντας την άλλη είναι
δεδομένο πως θα καταλήξω μόνη, κενή και με την αυταπάτη της «ευτυχίας» μου,
να συνοψίζεται στις ελάχιστες στιγμές που θα υπάρχει κάποιος να τη μοιραστώ…
Christine