Page 48 - mag_102
P. 48
ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ Γράφει η Βάντα Παπαϊωάννου-Βουτσά
«Στη διασταύρωση
του απαλού Αιγαίου
και των δροσερών
Βαλκανίων»
Ο κρίνος της Ροδόπης είναι πο- Η ρωσική σημύδα είναι ένα από
λυετές φυτό με μεγάλο βολβό, ισχυρό τα σύμβολα της Ρωσίας και του πολι-
ψηλό βλαστό, φύλλα επιμήκη λογχοει- τισμού της. Διάσημος είναι ο παραδο-
δή. Το άνθος έχει 3 έως 5 (σπάνια 6) σιακός στρογγυλός χορός, που τον συ-
μεγάλα κίτρινα πέταλα, λεία, στιλπνά, νοδεύει το τραγούδι «Η σημύδα στον
που γυρίζουν προς τα έξω. Οι μίσχοι αγρό», και στον οποίο τα κορίτσια
των λουλουδιών είναι μεγάλοι. Οι κινούνται κρατώντας στα χέρια τους
πράσινοι ή κίτρινοι στήμονες προεξέ- μαντήλια και κλαδιά σημύδας. Με ένα
χουν. Είναι ενδημικό είδος που απα- ιδιαίτερο συρόμενο βήμα μοιάζουν να
ντάται μονάχα στην οροσειρά της Ρο- αιωρούνται στη σκηνή σαν κύκνοι,
δόπης, εκατέρωθεν των συνόρων της λεπτές και εύκαμπτες σαν σημύδες.
Ελλάδας και της Βουλγαρίας, όπου
φύεται σποραδικά σε υψόμετρα από Ο ηλίανθος είναι μια από τις
1200-2100 μ. Στη Βουλγαρία βρίσκεται σπουδαιότερες αγροτικές καλλιέρ-
κυρίως σε ορεινά λιβάδια και μερικές γειες στη Θράκη, χρήσιμες στο μεγα-
φορές σε ορεινές πλαγιές. Στην Ελλά- λύτερο μέρος τους για την παραγωγή
48 δα έχει αναφερθεί σε βραχώδεις πλα- βιοντίζελ. Οι εκτάσεις με τα ανθισμένα
γιές και σε αλπικά λιβάδια. Ψηλότερα ηλιοτρόπια είναι εντυπωσιακές εξαι-
από τον Λειβαδίτη βρέθηκαν διάσπαρ- τίας του μεγέθους, του χρώματος και
τα περίπου 500 φυτά. σχήματος του άνθους, το οποίο κα-
θημερινά ακολουθεί την πορεία του
Η Ροδόπη αποτελεί το νοτιότε- ήλιου από την ανατολή μέχρι τη δύση.
ρο άκρο της εξάπλωσης της σημύδας
στην Ευρώπη. Τη συναντάμε με τη 1986. Η έκρηξη στον πυρηνικό
μορφή μεμονωμένων συστάδων στην σταθμό του Τσερνόμπιλ στην Ουκρα-
υψομετρική ζώνη των 1.000-1.950 μ. νία απελευθερώνει ραδιενεργό υλικό
ανάμεσα σε δάση ελάτης και μαύρης σκοτώνοντας ανθρώπους και ερημώ-
πεύκης. Χαρακτηριστικό είναι το δά- νοντας το περιβάλλον. Μετά την κατα-
σος της σημύδας στα ΒΔ του «Καρά στροφή, οι επιστήμονες φύτεψαν στην
Ντερέ, όπου η σημύδα σχηματίζει αμι- περιοχή ηλίανθους, που θεωρούνται
γή δάση. Η σημύδα είναι «πρόσκοπο» υπερσυσσωρευτές ικανοί να εξάγουν
είδος. Είναι δηλαδή το πρώτο είδος τοξίνες από το χώμα, να αφαιρέσουν
δένδρου που εγκαθίσταται σε γυμνές ραδιενεργά στοιχεία από το περι-
εκτάσεις, αλλά σχετικά γρήγορα εκτο- βάλλον έδαφος. Ένα παρόμοιο έργο
πίζεται από άλλα είδη με μεγαλύτερη φύτευσης έλαβε χώρα στην Ιαπωνία
ανταγωνιστική ικανότητα, όπως η δα- μετά την καταστροφή της Φουκουσί-
σική πεύκη ή η οξιά. μα το 2011.
