Page 30 - magazine_84
P. 30
ΑΣ φΙΛοΣοφήΣουμε…
ΤΟ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟ
ΠΡΟβλΗΜΑ
Τι πρόβλημα λοιπόν μπορεί να έχουμε μόνο ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτα,
με τον Σωκράτη και αναφέρεται ως αλλά και όσοι έγραψαν γι' αυτόν δεν
τέτοιο στην ιστορία της φιλοσοφίας; το έκαναν λέγοντας τι είπε ο Σωκρά-
30
Το πρόβλημα ξεκινάει από το γεγο- της, αλλά τι θεωρούσαν οι ίδιοι ότι
νός ότι ο Σωκράτης δεν έγραψε τίπο- είπε ο Σωκράτης. Έχουμε λοιπόν τον
τα και μάλιστα δεν ξέρουμε γιατί δεν ςωκράτη του άριστοφάνη, δηλαδή
έγραψε τίποτα. Ο Πλάτωνας δεν το έναν σοφιστή που παραδίδει μαθήμα-
ξεκαθάρισε ποτέ ρητώς. Κάποια στιγ- τα, έχουμε τον ςωκράτη του Πλά-
μή μιλώντας μάλλον για τον εαυτό τωνα, δηλαδή τον πρωταγωνιστή
του, αναφέρει ότι «η φιλοσοφία πρέ- των πλατωνικών διαλόγων και έχου-
πει να μεταδίδεται προφορικά κυρίως με και τον ςωκράτη του Ξενοφώ-
και η γραφή είναι δεύτερη καταφυγή», ντα που είναι επίσης πρωταγωνιστής
ένα παιχνίδι κατά κάποιο τρόπο. Αυτό διαλόγων ή συμμετέχει σε διαλόγους.
μοιάζει να είναι η πλατωνική προσέγ- Και όταν μιλάμε για διαλόγους είτε
γιση στη φιλοσοφία. Ίσως λοιπόν ο του Ξενοφώντα είτε του Πλάτωνα
Σωκράτης να μην έγραψε, διότι προ- είτε για άλλους από τους μαθητές του
τιμούσε την προφορική επικοινωνία που έγραψαν επίσης σωκρατικούς δι-
και τίποτα άλλο, σε αντίθεση με τον αλόγους εκείνη την εποχή, πρόκειται
Πλάτωνα που εκτός από την προφο- επί της ουσίας για λογοτεχνικά - θε-
ρική διδασκαλία έγραψε και μερικά ατρικά έργα. Όμως, όπως σήμερα
από τα ωραιότερα φιλοσοφικά και με βλέποντας ή διαβάζοντας ένα έργο
λογοτεχνική αξία κείμενα. του Σαίξπηρ, τίθεται το ερώτημα αν
Η κατάσταση περιπλέκεται επειδή όχι ο Σαίξπηρ εκφράζεται ή όχι από τον
