Page 77 - mag_123

«Τα βιβλία είναι οι μέλισσες

που μεταφέρουν τη γύρη της γονιμοποίησης

από το ένα μυαλό στο άλλο.»

James Russell Lowell

RICHARD STITES
ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗΔΕΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

Αποκορύφωμα της σταδιοδρομίας ενός από τους πιο
ευρυμαθείς και ευφάνταστους Αμερικανούς ιστορι-
κούς, το τελευταίο του έργο είναι κλασικό παράδειγ-
μα εκθαμβωτικής γνώσης και ιδιοσυγκρασιακής όσο

και προσιτής γραφής.
Σε μια σειρά εξεγέρσεων με αφετηρία το 1820,
τέσσερις αξιωματικοί του στρατού ξεκίνησαν έφιπ-
ποι από άσημες ευρωπαϊκές πόλεις για να φέρουν

πολιτική ελευθερία και σύνταγμα στην Ισπανία, τη
Νάπολη και τη Ρωσία, και εθνική ανεξαρτησία στους Έλληνες. Οι άνθρωποι που
πυροδότησαν αυτά τα εγχειρήματα από την Ανδαλουσία μέχρι τις χιονισμένες 77
πεδιάδες της Ουκρανίας –ο συνταγματάρχης Ραφαέλ ντελ Ριέγο, ο στρατηγός

Γκουλιέλμο Πέπε, ο στρατηγός Αλέξανδρος Υψηλάντης και ο συνταγματάρχης
Σεργκέι Μουράβιοφ-Αποστόλ –έλπιζαν όλοι να ανατρέψουν την παλαιά τάξη
πραγμάτων. Μέσα στα επόμενα έξι χρόνια οι επαναστάσεις τους κατέληξαν σε
αποτυχία και οι ίδιοι έγιναν οι τραγικοί τους μάρτυρες.

Θέτοντας δίπλα-δίπλα αυτές τις ιστορίες κι αντιπαραβάλλοντας γεγονότα και κι-
νήματα, ο αείμνηστος ιστορικός Ρίτσαρντ Στάιτς φωτίζει θέματα όπως ο ανταρ-
τοπόλεμος, οι μυστικές εταιρείες, η μεταφορά ιδεών και ανθρώπων πέρα από
σύνορα, ο σχηματισμός μιας διεθνούς κοινότητας επαναστατών και η ιδιοποίηση

χριστιανικών συμβόλων και λεξιλογίων για εγκόσμιους σκοπούς. Δείχνει πώς
κάθε είδους λαϊκές μορφές έκφρασης, τέχνης, γιορτής, προπαγάνδας και θρη-
σκείας συνέβαλαν σε αυτά τα επαναστατικά κινήματα και καθεστώτα. Και τεκμη-
ριώνει τη διαφθορά, την εγκατάλειψη των φιλελεύθερων αξιών και την κατάφω-

ρη προδοσία της επανάστασης όπως εκδηλώθηκαν στην Ισπανία και τη Νάπολη·
τη σύγκρουση φιλοδοξιών και ιδεών που διέλυσαν την αγωνιστική ενότητα των
Δεκεμβριστών· και τον εμφύλιο πόλεμο που ξέσπασε στην καρδιά του ελληνικού
Αγώνα.