Page 46 - mag_114
P. 46
ΥΓΕΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
ΤΡΑΎΜΑ:
Ό,τι δεν μας σκοτώνει
μας κάνει δυνατότερους;
τουσίωση του τραύματος επιτυγχάνεται τική αγωγή για παράδειγμα, μπορεί να
μέσα σε ασφαλή χώρο. Η θεραπευτική αντιμετωπίσει το σύμπτωμα, αλλά το
εμπειρία τότε σημαίνει την αναγέννηση τραύμα δεν μπορεί να το κουνήσει από
του υποκειμένου με άλλους όρους, με την θέση του. Θα παραμένει εκεί, έτοιμο
όρους που υπηρετούν την ζωή αλλά για να επεκτείνει την σκοτεινή του δύ-
και την πρόληψη από ασθένειες, αφού ναμη μόλις βρει ευκαιρία.
αντιμετωπίζονται παράγοντες όπως το Ό,τι δεν μας σκοτώνει μας κάνει δυνα-
άγχος, το οποίο σήμερα αναγνωρίζεται τότερους...
ως παράγοντας κινδύνου. Ο άνθρωπος Το ερώτημα που θέτει ο θεραπευτής
επιτυγχάνει μέσω της ψυχοθεραπεί- στο Νίτσε σήμερα όμως είναι αν μπο-
ας, την Ζωή (με κεφαλαίο Ζ) κι όχι ρεί να το επιτύχει κάποιος μόνος του,
μόνο την επιβίωση. Την ποιότητα του όταν έχει ένα σοβαρό τραύμα να αντι-
ζειν. Την μεστότητα αυτής της εμπει- μετωπίσει.
ρίας. Ζωντανεύει θα τολμούσα να πω! Ο ίδιος ο Νίτσε πεθαίνει πρόωρα. Πε-
Δυστυχώς το τραύμα δημιουργεί ένα θαίνει από αδιευκρίνιστη αιτία (μίλησαν
46 ανάχωμα στην ανάπτυξη. Εμπεριέχο- για σύφιλη αλλά σήμερα το αμφισβη-
ντας πολλά συναισθήματα, συχνά αντι- τούν), έχοντας σοβαρές ημικρανίες από
φατικά μεταξύ τους, ταυτόχρονα παρα- νεαρή ηλικία, ημικρανίες που είναι τόσο
μένει κενό νοήματος για το υποκείμενο σοβαρές που του στερούν την έδρα που
που δεν το επεξεργάζεται θεραπευτικά. είχε στο πανεπιστήμιο. Αν σκεφτούμε
Σαν μία διαστημική μαύρη τρύπα, το ότι προέρχεται από οικογένεια κληρι-
τραύμα έχει καταπιεί κάθε νόημα που το κών που τον προόριζαν και τον ίδιο για
συνοδεύει. Το τραύμα αφήνει τους αν- κληρικό ενώ εκείνος έγινε διάσημος ως
θρώπους άναυδους. Σταματά τον χρόνο ο φιλόσοφος που σκότωσε τον θεό, τότε
με κάποιον τρόπο, αφού όλα αυτά που μπορούμε ίσως, οι πιο υποψιασμένοι
θα έρθουν μετά θα επιμολύνονται από από την ψυχαναλυτική θεωρία, να δι-
την ακατέργαστη τραυματική εμπει- αισθανθούμε τις ψυχικές συγκρούσεις
ρία. Κι εκεί αρχίζουν τα προβλήματα που ταλαιπωρούσαν το νεαρό Νίτσε.
που χωρίς ψυχοθεραπευτική διεργα- Ωστόσο, η μελέτη του και το πάθος του
σία δεν μπορούν να επιλυθούν, αφού για την αλήθεια τον οδήγησε να θεωρεί
μόνο στην ψυχοθεραπεία δίνεται η ότι ο άνθρωπος οφείλει να κατακτήσει
δυνατότητα ανάλυσης, συναισθημα- τον εαυτό του μέσα από την εσωτερική
τικής έκφρασης, ενδοσκόπησης αλλά αναζήτηση και αυτοπραγμάτωση (βλ.
και μίας επανορθωτικής σχέσης-κα- την άλλη διάσημη φράση του: "Γίνε
θώς το μεγαλύτερο ποσοστό τραυμά- αυτός που είσαι!"). Αλλά πώς θα γίνει
των αφορούν σχέσεις. Η φαρμακευ- αυτοπραγμάτωση, όταν παρεμποδίζεται