Page 38 - mag_114
P. 38
ΚΟΜΠΟΖΑΡΙΣΜΑΤΑ*
Η
-πριν από την Απελευθέρωση-
«ΈΛΈΥΘΈΡΗ ΈΛΛΆΔΆ»
ράχτηκε φιλόδοξος σχεδιασμός. Κατα- Αυτή η μοναδική αντιστασιακή εκδοτική
βλήθηκε μεγάλη προσπάθεια, ώστε να «άνοιξη» στη μαραζωμένη χώρα λει-
καταπολεμηθεί ο αναλφαβητισμός και τούργησε ως βαρύς οπλισμός απέναντι
επαναλειτούργησαν σχολεία έπειτα από στον κατακτητή. Πού να φανταζόταν ο
μια μεγάλη παύση εξαιτίας του πολέ- Γερμανός εφευρέτης της τυπογραφίας
μου. Επιπλέον, δημιουργήθηκαν λαϊκές Ιωάννης Γουτεμβέργιος πως η σπου-
βιβλιοθήκες, εφαρμόστηκαν πρωτοπο- δαία του πανανθρώπινη ανακάλυψη
ριακές εκπαιδευτικές μέθοδοι, επιμελη- θα έπληττε σε τόσο μεγάλο βαθμό τους
μένες από την «κόκκινη δασκάλα» Ρόζα Γερμανούς κατακτητές της Ελλάδας! Οι
Ιμβριώτη. Η Δημοτική αναγνωρίστηκε παράνομες εφημερίδες της εποχής συ-
ως επίσημη γλώσσα σε όλες τις εκδη- νέβαλαν στην ενημέρωση και την αφύ-
λώσεις της δημόσιας ζωής. Συνεπώς, πνιση του κόσμου, μεταδίδοντας ειδή-
η «γλώσσα του λαού» καθιερώθηκε σε σεις για την εξέλιξη του αγώνα εντός κι
όλους τους βαθμούς εκπαίδευσης. Στη εκτός Ελλάδας λαμβάνοντας σήμα από
δημοτική συντάχθηκαν νέα αναγνωστι- τα κανάλια της Μόσχας και του Λονδί-
κά, όπως τα Αετόπουλα και η Ελεύθερη νου. Η ύλη τους εμπλουτιζόταν με ανα-
38
Ελλάδα, τα οποία μοιράστηκαν στα ελ- λύσεις, άρθρα, ακόμα και λογοτεχνικά
ληνόπουλα για πρώτη φορά δωρεάν! Το έργα. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι
σύνολο των εντύπων, των συζητήσεων η εφημερίδα «Ελεύθερη Ελλάδα» βρα-
και των ομιλιών συνέβαλαν στη λαϊκή βεύτηκε στην έκθεση του παράνομου
διαφώτιση των πολιτών. Τύπου του Λονδίνου! Στο τυπογραφείο
Τα βιβλία, όπως και οι εφημερίδες, τυ- του Βουνού τυπωνόταν, επίσης, το πε-
πώνονταν στο τυπογραφείο της «Ελεύ- ρίφημο Δελτίο Πράξεων και Αποφάσεων,
θερης Ελλάδας», το οποίο βρήκε πολ- το οποίο αντιστοιχούσε στην Εφημερίδα
λές ορεινές στέγες για να εγκατασταθεί, της Κυβερνήσεως με έκδοση του πρώ-
αφού ο φόβος των γερμανικών εκκα- του Δελτίου στις 12 Μαρτίου 1944. Η πιο
θαρίσεων εξακολουθούσε να υφίσταται σημαντική Πράξη ήταν το Ψήφισμα που
πάντα. Ήδη από τον Φεβρουάριο του όριζε ότι «όλες οι εξουσίες πηγάζουν από
1943, ο Άρης Βελουχιώτης έφτασε στην τον λαό και ασκούνται από τον λαό».
Αθήνα προκειμένου να πείσει την ηγε- Μία από τις μεγαλύτερες συνεισφο-
σία του ΚΚΕ να ανέβει στο Βουνό και ρές της Ελεύθερης Ελλάδας υπήρξε το
να εγκαθιδρύσει εκεί την Κεντρική Επι- πνευματικό και πολιτιστικό έργο που άν-
τροπή. Κατέστη σύντομα ανάγκη τα τυ- θισε στα ψηλά βουνά. Καλλιτέχνες, δια-
πογραφεία να μεταφερθούν στο Βουνό νοούμενοι, άνθρωποι του λόγου άρχισαν
για να βρίσκεται ο Τύπος κοντά στην ΚΕ, να συρρέουν στο Βουνό, όπου βρήκαν
αλλά και για λόγους ασφαλείας. πρόσφορο έδαφος έκφρασης και δημι-