Page 51 - mag_09
P. 51
ΥΓΕΊΑ ΨΥΧΟΛΟΓΊΑ
από την Ψυχολόγο
Δήμητρα Σταύρου
Ο Άγιος Βασίλης, είτε ονο- πα είναι σύμβολα τα οποία
μάζεται έτσι από τους Έλ- φαίνονται να συνδέονται
ληνες, είτε Saint Nicolas, με τη φύση του ανθρώπου,
από τους Γερμανούς, είτε καθώς δεν ορίζονται από
Santa Claus από τους Αγ- πολιτιστικές και ιστορικές
γλοσάξονες, αναφέρεται συντεταγμένες. Έτσι, βρί-
στην ίδια μορφή του γέρο- σκουμε πάντα σε κάθε πο-
ντα που μοιράζει δώρα στα λιτισμό και κάθε ιστορική
παιδιά το βράδυ των Χρι- και κοινωνική στιγμή το ίδιο
στουγέννων ή της Πρωτο- σύμβολο (αρχέτυπο) που
χρονιάς. Μπορεί να έρχεται διαθέτει το ίδιο νόημα.
από την Καισάρεια, ή τη Λα- Ανατρέχοντας στο αρχέτυ-
πωνία, ή από αλλού… πο του γέροντα του Γιουγκ,
Η επέκταση ενός φαινο- βλέπουμε ότι η μορφή αυτή
μένου πέρα από τα στενά συνδέεται με τη σοφία και
όρια μιας συγκεκριμένης τη γνώση. Προσφέρει παρη-
κουλτούρας μας βάζει γοριά σε στιγμές που υπάρ-
πάντα να αναρωτηθούμε χουν διλήμματα, εμφανίζε-
πάνω στο συμβολικό περι- ται στα όνειρα…Συνήθως, 51
εχόμενο ενός προσώπου, ο σοφός γέροντας δίνει τη
ενός μύθου, ενός εθίμου. λύση σε ένα πρόβλημα, πα-
Σήμερα έχει επικρατήσει με ρέχει μία συμβουλή. Είναι
την εικόνα του γέροντα με αρκετά γέρος ώστε να μην
τα μακριά γένια που φορά- προκαλεί την αντιπαλότη-
ει άλλοτε κόκκινα κι άλλοτε τα των νεαρών ανδρών,
πράσινα ρούχα και έρχε- όπως μπορεί να συμβεί με
ται από τα χιόνια πάνω σε την πατρική φιγούρα. Εί-
έλκηθρο που το σέρνουν ναι ο καλός παπούλης. Οι
τάρανδοι. Η εικόνα αυτή παπούδες είναι συχνά κα-
πρωτοεμφανίζεται τον 19ο λύτεροι κι από γονείς χάρη
αιώνα στην Αγγλία και έχει στην απουσία του ασυνεί-
επικρατήσει στον Δυτικό δητου ανταγωνισμού που
κόσμο. Έχει προηγηθεί το μπορεί οι τελευταίοι να
έθιμο της ανταλλαγής δώ- εκφράζουν, ή να δέχονται
ρων ήδη από τον 17ο αιώνα. από τα παιδιά τους (ιδίως
Ας δούμε όμως τα χαρα- όταν αυτά είναι του ίδιου
κτηριστικά της μορφής: φύλου). Η οιδιπόδεια προ-
Κατ’αρχήν είναι άγιος. Αυτό βληματική εμφανίζεται έτσι
σημαίνει ότι υπακούει στο πολύ εξασθενημένη απέ-
λόγο του Θεού που δοξάζει ναντι στους παπούδες και
και υπηρετεί. τις γιαγιάδες.
Από την άλλη, η μορφή του Ακόμη, αναπαραστάσεις
γέροντα ανήκει σύμφωνα του Θεού, συχνά τον συμ-
με τη Γιουγκιανή θεωρία βολίζουν ως ώριμο άντρα
σε ένα από τα πέντε βασι- προχωρημένης ηλικίας,
κά αρχέτυπα. Τα αρχέτυ- ως έναν μεγάλο πατέρα
