Page 104 - mag_81
P. 104
ClassY movies
(Ludwig,
Le crepuscuLe
des dieux)
που τα πιο μεγαλειώδη ανάκτορα που Προυστ “Η αναζήτηση του χαμένου
χτίζει ο Λούντβιχ δεν μπορούν να του χρόνου”, αλλά ελλείψει πόρων ανα-
προσφέρουν. Αυτού του εύθραυστου βάλλει το σχέδιο αυτό για αργότερα.
σαν ακριβό κρύσταλλο Λούντβιχ που Με μια διάρκεια σχεδόν τεσσάρων
ενσαρκώνει με συγκινητική λεπτότη- ωρών, θα καταλήξει να προβληθεί σε
τα και ακρίβεια ο Χέλμουτ Μπέργκερ, τρεις και μόνο μετά το θάνατό του θα
μοναχικού και επηρμένου, ισχυρού ανακτηθούν οι αρχικές μπομπίνες για
και μαζί αδύναμου. Το βλέμμα και το να φτάσει σχεδόν την προβλεπόμενη
πρόσωπο του ηθοποιού-φετίχ του Βι- από το σκηνοθέτη διάρκεια.
σκόντι, διαποτίζονται όλο και περισσό- Τρία χρόνια πριν το θάνατό του, Ο Λου-
τερο στο πέρασμα των χρόνων από την κίνο Βισκόντι, αυτός ο “ Μαρξιστής αρι-
πτώση του ιδεαλισμού του. Βαραίνουν στοκράτης”, μας δίνει μια ταινία με τη
και σκοτεινιάζουν για να καταλήξουν μορφή υποθήκης, μια κατάβαση στην
στο φάντασμα της πρωτινής λαμπε- άβυσσο που θέτει σε αμφισβήτηση τη
ρής ομορφιάς και νιότης, εκφράζοντας χρησιμότητα αλλά και εξυψώνει το
αυτό που με απέχθεια και τρόμο βλέ- μεγαλείο της τέχνης. Ένα σφιχταγκά-
104 πουν οι άλλοι σε αυτόν: την παράνοια. λιασμα της εικόνας και της μουσικής,
Αντικατοπτρίζουν την αποσύνθεση στο έναν απελπισμένο ύμνο της μοναξιάς,
εσωτερικό ενός κόσμου φθαρτού και της ωραιότητας των σωμάτων και των
πεπερασμένου. ψυχών ( που ίσως οφείλεται και στο
Απέναντι στον Μπέργκερ, η Ρόμι Σνάι- μαρτύριό τους), αλλά και της τρέλας
ντερ -πάντα σαν Σίσι- απεκδύεται επι- που αναπόφευκτα συνοδεύει κάθε
τέλους το πρόσωπο μιας πριγκίπισσας υπέρβαση του ανθρώπινου μέτρου.
φιλάρεσκης, απλοϊκής και επιπόλαιης Μια μακάβρια όπερα ασύγκριτης,
που έπαιξε παλιότερα, δίνοντάς της εκτυφλωτικής και συνάμα σκοτεινής
ένα νέο, διφορούμενο και γεμάτο μυ- ομορφιάς, για να αναδείξει το πρόσω-
στήριο. Κινείται σαν να πετάει μάλλον, πο αυτού του “τρελού”, τόσο ευαίσθη-
παρά να περπατάει, σαν μαύρος κομ- του και διαφορετικού, που αναζήτησε
ψός κύκνος, γεμάτος χάρη αλλά και σε όλη του τη ζωή την υπέρβαση, ένας
αγριότητα, θυμίζοντας την αυγή της φόρος τιμής σε αυτό που ενσάρκωνε
βασιλείας του τραγικού εξαδέλφου της. ο ίδιος ο σκηνοθέτης: την Τέχνη που
Η ταινία συμπληρώνει τη “γερμανι- εξυψώνει, ή φθείρει και απομονώνει,
κή” τριλογία, με τους “Καταραμένους” αλλά και που μπορεί να προσφέρει με
και το “Θάνατο στη Βενετία”. Η αρχική έναν τρόπο μια μορφή αθανασίας στο
πρόθεση του Βισκόντι ήταν να μετα- δημιουργό της, συγκλονίζοντας με τη
φέρει στο σινεμά το αριστούργημα του δύναμή της τις επόμενες γενιές.
