Page 9 - mag_70
P. 9
ΒΙΒΛΙοπαρουσΙασεΙσ
οι μαΚεδοΝιες τΩΝ αΛΛΩΝ
ςπυΡος ΚαΡαΒας
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΡΑΜΑ μεΛαγχοΛια Και ιδιοφυΐα
αΡιςτοτεΛΗς
ΠΟΣΟ «ΑΝΥΠΑΡΚΤΕΣ» υπήρξαν οι Μακε- ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΡΑ
δονίες των άλλων έως την καμπή του 1991
και τον εθνικιστικό παροξυσμό που ακο- Το 30ο πρόβλημα του Αριστοτέλη, που εδώ
λούθησε; Και εκεί όπου έκαναν την εμφά- τιτλοφορείται "Μελαγχολία και ιδιοφυΐα", 9
νισή τους, ποιο περιεχόμενο -γεωγραφικό, είναι ένα σύντομο κείμενο των απαρχών
ιστορικό, διοικητικό ή «φυλετικό»- τους μιας ιατροφιλοσοφικής γραμματείας που
αποδιδόταν; Σε ανάλογα ερωτήματα επι- ανιχνεύει τις σχέσεις φυσιολογίας και δημι-
χειρεί να απαντήσει η μελέτη αυτή, ιχνηλα- ουργικότητας.
τώντας την προϊστορία της διαδεδομένης Δεν ξέρουμε με βεβαιότητα ούτε τον συγ-
πεποίθησης περί της μίας και αποκλειστικά γραφέα, ούτε την εποχή που γράφτηκε,
ελληνικής Μακεδονίας σε ό,τι θεωρείται αλλά ο Σενέκας, ο Πλούταρχος και ο Κικέ-
πως έχει τροφοδοτήσει τη γενική παιδεία ρων το αποδίδουν στον Αριστοτέλη. Και με
του εγγράμματου κοινού: στα σχολικά εγ- αυτή την ιδέα τον διάβασαν και τον μελέτη-
χειρίδια Ιστορίας και Γεωγραφίας, στις σαν γιατροί και φιλόσοφοι από τον Μεσαί-
εγκυκλοπαίδειες και στη συναφή ελληνό- ωνα ως τον 19ο αιώνα.
γλωσση βιβλιογραφία των χρόνων 1912- Οι ιδιοφυείς προσωπικότητες εντοπίζονται
1992. όλες ανάμεσα στις καταθλιπτικές ιδιοσυ-
Από το μικρό ανθολόγιο αναδεικνύεται ότι γκρασίες, όταν ο άνθρωπος είναι μακριά
τα τεκμήρια αυτά, τα κείμενα και οι χάρτες, από τους θεούς, οδηγείται σε υπερβολές,
παρ' όλες τις αποσιωπήσεις και τις αντιφά- στην ακολασία, σε πρόσκαιρους ενθουσια-
σεις, είτε την ανιστορικότητα που σε πολ- σμούς. Όλοι οι δημιουργοί δεν είναι κατά
λές περιπτώσεις καλλιεργούν, δίνουν χώρο βάθος μελαγχολικοί;
στις Μακεδονίες των άλλων. Αλλού θα Η έκδοση συνοδεύεται από εκτενή εισαγωγή
πρέπει να αναζητηθούν η προέλευση και οι και σημειώσεις του Γάλλου καθηγητή Jackie
σκοπιμότητες για τις στρεβλώσεις, τις εμ- Pigeaud, που έχει ασχοληθεί συστηματικά
μονές και τα βαρίδια που εξακολουθούν να με το θέμα της μελαγχολίας στην Αρχαιότη-
επιβιώνουν στις συλλογικές αντιλήψεις και τα και την Αναγέννηση.
νοοτροπίες.