Page 48 - mag_77
P. 48
,
υΓεΙΑ ΨυΧολοΓΙΑ
H νΕΑ (ψΕυδο)θρησκΕίΑ
του χρημΑτοσ
μαντικά περάσματα της ζωής. Ο χρό- τος, ανάμεσα σε άλλες συμπεριφορές,
νος του πένθους σηματοδοτείται από αποτελεί σήμερα την κυριότερη μορφή
τις ανάλογες τελετές (κηδεία, τριήμερο, συλλογικής απώθησης της θνητότητας.
εννιάμερα, σαράντα μέρες, τρίμηνο, Το χρήμα στη δυτική κοινωνία δίνει
χρόνος) για να βοηθήσουν στην διερ- την ψευδαίσθηση της παντοδυναμίας.
γασία του πένθους και τον αποχωρι- Μέσα σε μία τέτοια συνθήκη που ενι-
σμό. Όμως, σήμερα όλο και περισσό- σχύεται από τον ηδονισμό, ο θάνατος
τερο χάνουν το νόημά τους για λόγους ξεχνιέται προσωρινά.
που επιφυλάσσομαι να δούμε στο μέλ- Κατά τα προηγούμενα χρόνια ήταν
λον. χαρακτηριστική στο λόγο των ΜΜΕ
Όμως, ό,τι συμβαίνει στον ατομικό ψυ- η αντικατάσταση του όρου "πολίτες"
χισμό, συνήθως βλέπουμε μία αναλο- με τον όρο "καταναλωτές", δίνοντας
γία και στον συλλογικό. έμφαση στη στοματική διάσταση του
Όπως υπάρχει το ατομικό ασυνείδητο, κοινού. Στοματική διάσταση που κά-
έτσι υπάρχει και ένα συλλογικό ασυ- νει το υποκείμενο αδηφάγο και κα-
48 νείδητο, όπως πολύ καλά μας έχουν ταβροχθιστικό σε όλες τις εκφάνσεις
δείξει δουλειές τόσο ανθρωπολόγων του. Τα δικαιώματα του ανθρώπου
όσο και ψυχολόγων με κυριότερο εκ- σταδιακά εξασθένησαν μπροστά στα
πρόσωπο τον Carl Yung. δικαιώματα των καταναλωτών, για να
Η συλλογική απώθηση της θνητότητας φτάσουμε σήμερα να μιλάμε μόνο για
εμφανίζεται μέσα από την προσπά- τα δικαιώματα του κεφαλαίου.
θεια αποφυγής της φυσικής φθοράς Όπως ο κοινωνιολόγος Max Weber
δια μέσου πλαστικών επεμβάσεων και έχει γράψει, ο σύγχρονος καπιταλι-
μπότοξ. Μέσα σε μία τέτοια κοινωνία- σμός σχετίζεται με τον προτεσταντισμό
μπότοξ ακόμη και το ελληνικό τρα- και τη δοξασία ότι αυτός που κερδίζει
γούδι γενεθλίων (όπου ακόμη δεν έχει χρήματα είναι επειδή αξίζει και την
αντκατασταθεί από το happy birthday) αγάπη του Θεού.
διαστρεβλώνεται συχνά και αντί του: Πράγματι, αν δούμε πού βρίσκονται
"παντού να σκορπίζεις της γνώσης το σήμερα τα κέντρα του κεφαλαίου, θα
φως" ακούγεται το "παντού να σκορ- διαπιστώσουμε γρήγορα ότι βρίσκο-
πίζεις της νιότης το φως"... νται σε πρωτεύουσες προτεσταντικών
Αιώνια νέοι και ρωμαλέοι, λοιπόν, εις χωρών.
βάρος της όποιας άλλης δυνατότητας Εντούτοις, καθώς η παγκοσμιοποίηση
μας δίνεται με το πέρασμα των χρό- καταφέρνει να εξολοθρεύσει ή να απο-
νων... δυναμώσει (μέσω της αποσυμβολο-
Το κυνήγι και η αποθέωση του χρήμα- ποίησης) τις συλλογικές εκφάνσεις της
