Page 45 - mag_123
P. 45

Γράφει ο Nίκος Σαραντάκος


                                  https://sarantakos.wordpress.com/2025/11/01/november-15/#more-88792







               Ο  Νοέμβριος  ή  Νοέμβρης  είναι                      βρη, στο Πολυτεχνείο. Οι κουμπά-

               ο ενδέκατος μήνας του ημερολο-                        ροι από την Κύπρο λένε “Νιόβρης”
               γίου  μας,  παρόλο  που  το  όνομά                    και το διδάσκουν έτσι και στα σχο-

               του παραπέμπει ολοφάνερα στον                         λεία, όπως μου είπαν. Παλιότερα
               αριθμό εννιά, novem. Για την ανα-                     στην Κρήτη: Νεόμπρης.

               κολουθία φταίνε οι Ρωμαίοι -διότι                     Εκτός απ’ την ελληνική, σημαδια-

               τα ονόματα των μηνών, όλα, είναι                      κή 17 Νοεμβρίου υπάρχει και στην
               δάνειο από τα λατινικά. Το παλιό                      Αλβανία  ή  τουλάχιστον  υπήρχε

               ρωμαϊκό  μηνολόγιο  άρχιζε  από                       επί Εμβέρ Χότζα, η απελευθέρωση

               τον Μάρτιο και ο November ήταν                        των Τιράνων το 1944 όταν έφυγαν
               ο  ένατος  μήνας.  Όταν  αργότερα                     οι Γερμανοί. Είχαν μια ποδοσφαι-

               μεταρρυθμίστηκε  το  ημερολόγιο                       ρική ομάδα 17 Νεντόρι, όπου Νε-

               και  μπήκαν  στις  δυο  πρώτες  θέ-                   ντόρι είναι ο Νοέμβρης. Τώρα τη
               σεις ο Ιανουάριος και ο Φεβρουά-                      λένε  ΚΦ  Τιράνα.  Στα  τσέχικα  και

               ριος, η αντιστοιχία χάλασε μια και                    σε άλλες σλαβικές γλώσσες, ο Νο-                           45
               ο Νοέμβρης είναι πια ο ενδέκατος                      έμβρης  είναι  Listopad  ή  κάτι  πα-

               μήνας.                                                ρεμφερές  (ο  μήνας  που  πέφτουν

               Αν  και  πολλοί  τον  Οκτώβριο  τον                   τα φύλλα). Λαϊκές ονομασίες έχει

               λένε  ΟκτώΜβριο,  κατ’  αναλογία                      πολλές  ο  Νοέμβρης,  αλλά  καμιά

               προς  τον  Σεπτέμβριο,  τον  Νοέμ-                    δεν ξεχωρίζει από τις άλλες (όπως
               βριο  και  τον  Δεκέμβριο,  προσω-                    ξεχωρίζει, π.χ., ο Αλωνάρης για τον

               πικά πιο εύκολα λέω Νοέβρης και                       Ιούλη).  Λέγεται  Σποριάς,  πάντως,

               Δεκέβρης,  στον  προφορικό  πά-                       όπως  και  Μεσοσπορίτης  ή  Σπαρ-
               ντοτε  λόγο·  το  βρίσκω  πιο  ευκο-                  τής και επίσης Αγιαντριός, επειδή

               λοπρόφερτο.  Ο  Δημήτρης  Ραβά-                       στις 30 Νοεμβρίου είναι η γιορτή
               νης-Ρεντής, που βάλαμε διήγημά                        του Αγιαντρέα. Από του Αγιαντρι-

               του την περασμένη Κυριακή, είχε                       ός αντρειεύει το κρύο, λέει μια πα-

               το θάρρος και να το γράψει, στον                      ροιμία.  Λέγεται  και  Κρασομηνάς,
               τίτλο της ποιητικής του συλλογής                      επειδή στις 11 του μήνα γιορτάζει

               “Ρεπορτάζ για ένα ζεστό Νοέβρη“,                      ο  Μηνάς.  Λέγεται  και  Βροχάρης,

               και βέβαια όταν λέμε Νοέμβρη (ή                       θα καταλάβατε γιατί.
               Νοέβρη) έτσι γενικά το μυαλό πη-                      Μια  λογοπαικτική  παροιμία  λέει

               γαίνει στην εξέγερση της 17 Νοέμ-                     «Τον  Νοέμβρη  νόγα  σπέρνε,  τον
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50