Page 88 - mag_121
P. 88
ΕΛΛΉΝΙΚΟΣ ΚΙΝΉΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
Γράφει ο Θωμάς Αθ. Αγραφιώτης
ΕΙΡΗΝΗ ΠΆΠΠΆ
(03 Σεπτεμβρίου 1929 - 14 Σεπτεμβρίου 2022)
Με την αυγή της δεκαετίας του κε σε αρκετές ταινίες, από τις οποίες
1960, η κινηματογραφική καριέ- ξεχωρίζει αρχικώς η τριλογία: «Ηλέ-
ρα της Ειρήνης Παπά εκτινάσσεται κτρα», «Τρωάδες» και «Ιφιγένεια».
στην κυριολεξία χάρη σε δύο πολύ Αν ο Γιώργος Τζαβέλλας είχε τολ-
σπουδαίες ταινίες: Η πρώτη είναι η μήσει (επιτυχώς) να πειραματιστεί
«Αντιγόνη» του Γιώργου Τζαβέλλα, με ένα από τα πιο δύσκολα έργα του
στην οποία η Ειρήνη Παπά επιβάλ- Σοφοκλέους (και θεματικώς μάλιστα
λεται στο ρόλο της ομώνυμης ηρω- σε μια πολύ δύσκολη εποχή για την
ίδας στο πλάι του Κρέοντα (Μάνος ελληνική πολιτική ζωή), ο Μιχάλης
Κατράκης) σε μια ταινία που επιβε- Κακογιάννης επενδύει στον Ευριπί-
βαίωσε την υποκριτική δύναμη της δη σε μια συνεργασία (κατ’ ουσίαν)
Παπά στην αρχαία τραγωδία (και όχι με τον Τζαβέλλα, αν σκεφτεί κανείς
μόνο φυσικά). πως η «Ηλέκτρα» γυρίζεται ακρι-
Η δεύτερη ταινία είναι η θρυλική βώς ένα χρόνο μετά από την «Αντι-
πολεμική περιπέτεια «Τα κανό- γόνη» και πως (με ενδιάμεσες τις
88
νια του Ναβαρόνε» του Τζει Λι Τό- ξενόγλωσσες «Τρωάδες») η «Ιφιγέ-
μπσον, με την Ειρήνη Παπά να στέ- νεια» γυρίζεται το 1977, δηλαδή λίγο
κεται επάξια πλάι στους Γκρέγκορυ μετά από τον ξαφνικό θάνατο του
Πεκ, Ντέηβιντ Νίβεν, Άντονυ Κουήν Γιώργου Τζαβέλλα, ο οποίος (από το
και Στάνλεϋ Μπέηκερ (αν και προ- τότε νευραλγικό πόστο που του είχε
σωπικά είχα κάπως απογοητευτεί, αναθέσει η πρώτη μεταπολιτευτική
ακούγοντας την ίδια την Παπά σε κυβέρνηση Καραμανλή) έδωσε με-
μια τηλεοπτική συνέντευξή της προ γάλο αγώνα για την αναβάθμιση της
30 περίπου ετών να μιλάει κάπως ελληνικής κινηματογραφίας γενικά,
απαξιωτικά για την εν λόγω ταινία). αλλά και για το γύρισμα της «Ιφιγέ-
Με τα «Κανόνια του Ναβαρόνε» πά- νειας» ειδικότερα.
ντως άνοιξε ο δρόμος για την ανα- Επιστρέφοντας στη δεκαετία του
γνώρισή της από το ευρύ διεθνές 1960, η Ειρήνη Παπά συνεργάζε-
κοινό σε μια ταινία που πρόβαλε και ται με τον Κακογιάννη και σε ταινίες
την Ελλάδα στο εξωτερικό. Από την άλλης θεματικής, όπως στο θρυλικό
άλλη όμως και η «Αντιγόνη» άνοιξε έργο «Αλέξης Ζορμπάς» (1964), στο
το δρόμο στην Ειρήνη Παπά για τη οποίο η Ειρήνη Παπά ως χήρα γί-
συνεργασία της με τον Μιχάλη Κα- νεται διάσημη και πάλι στο πλευρό
κογιάννη, με τον οποίο συνεργάστη- του Άντονυ Κουήν, όπως δηλαδή