Page 59 - magazin_016
P. 59
από την Ψυχολόγο
από την δήμητρα Σταύρου
δήμητρα σταύρου
http://psyhismos.blogspot.gr/
psyhismos.blogspot.gr
δήποτε συνήθεια-καρπό της οικογένει-
ας, αφού η πολιτισμική παραγωγή των
αστών έχει επιβληθεί ως συνώνυμη του
καλού γούστου. Καθώς, όπως επισημαί-
νει ο Κονδύλης, στην Ελλάδα δεν είχαμε
την αστική τάξη που υπήρχε σε άλλες ευ-
ρωπαϊκές χώρες, το πρότυπο του αστού
είναι και αυτό ξενόφερτο. Μία συνέπειά
αυτής της πολιτισμικής επιβολής είναι η
αντιγραφή των ηθών της άρχουσας τά-
ξης, μία κακογραμμένη αντιγραφή που
την είδαμε σε μεγάλη έκταση ως φαινό-
μενο κατά τις προηγούμενες δεκαετίες
μέσα από τον γρήγορο νεοπλουτισμό και
την υπερκατανάλωση.
Αυτή την σύγκρουση, λοιπόν μεταξύ της
επιθυμίας ανόδου και ενοχής, είναι που
ο συγγραφέας ονομάζει ταξική νεύρωση.
Η νεύρωση άλλωστε αυτό σημαίνει και
τρόπο αποξενώνεται από την οι- σε ατομικό επίπεδο, την σύγκρουση της
κογένεια, χωρίς αυτό να σημαίνει επιθυμίας και του υπερεγώ (δηλ. του συ- 59
ότι έρχεται σε συναισθηματική νόλου των κανόνων που έχουν ενδοβλη-
ρήξη με τους προγόνους του. Η θεί και προέρχονται από την οικογένεια
διαφορετική γλώσσα που χρησι- και την κοινωνία).
μοποιεί, ακόμη και η διαφορετική Τα υποκείμενα που υφίστανται αυτόν τον
προφορά (εάν προέρχεται από εσωτερικό περιορισμό, ο οποίος μπορεί
περιοχή με τέτοια ιδιαιτερότητα επίσης να προέρχεται και από το διαφο-
στην εκφορά του λόγου), τα δι- ρετικό σχέδιο μέλλοντος ή κοινωνικής
αφορετικά γούστα που αναπτύσ- προέλευσης των δύο γονιών, δεν κά-
σει, οι διαφορετικές παρέες και τα νουν τίποτε άλλο από το να διατηρούν το
διαφορετικά ήθη που αποκτά τον υπάρχον status-quo, και να το διαιωνί-
κάνουν να μοιάζει, αλλά και να αι- ζουν. Οι συνέπειες δηλαδή μίας τέτοιας
σθάνεται, ξένος από την οικογέ- άλυτης εσωτερικής σύγκρουσης είναι ο
νεια καταγωγής του. συντηρητισμός.
Αρχίζει να ακολουθεί τα ήθη των Οι τεχνικές που ασυνείδητα χρησιμοποι-
αστών, που ίσως κάποτε να γί- ούνται από αυτά τα υποκείμενα είναι πολ-
νονταν αντιληπτοί ως εχθροί της λές. Η βασικότερη όλων είναι ότι απο-
οικογένειας εξαιτίας της κοινω- δίδουν το μέλλον τους στη μοίρα. (βλ.
νικής καταπίεσης. Ταυτόχρονα, παλαιότερο άρθρο για την κοινωνική
όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο απόδοση). Η απουσία πίστης ότι έχουν
De Gaulejac, o νέος που καταφέρ- τη δύναμη να αλλάξουν το ριζικό που
νει να ανέλθει κοινωνικά, μπορεί τους κληρονοδοτείται τους προφυλλάσ-
να αισθάνεται ντροπή για οποια- σει από την ανάληψη της ευθύνης στο να